Vertoning van de films van Ben Rivers, Urth, en Ursula Biemann, Twenty One Percent
Gesprek tussen Jennifer Gabrys (Being Planetary as Praxis), Adam Searle en Jonathon Turnbull (After the Anthropause en Resurgent Natures)

De tweede avond, getiteld Narratives about Earth, is gewijd aan een kritische reflectie op de rol en de impact van wetenschappelijk onderzoek en technologische ontwikkelingen die de dominantie en de grenzen van het antropoceen belichten. De getoonde werken en de debatten staan ook stil bij de interactie tussen wetenschap en sciencefiction om na te gaan hoe die laatste ook de inzet van nieuwe wetenschappelijke kennis kan ondersteunen. Daarnaast onderzoeken we hoe de huidige ecologische en sociale omwentelingen nieuwe wetenschappelijke theorieën stimuleren die andere modellen van co-existentie met de natuurlijke omgeving kunnen bevorderen.

PROGRAMMA

19:00
Vertoning van Urth, Ben Rivers, 2016
20 min. / kleur / stereo / 16:9
Oorspronkelijk formaat: film 16mm
Courtesy of the artist and LUX

De laatste vrouw op aarde. Urth werd opgenomen in Biosphere 2 in Arizona en is een filmische meditatie over ambitieuze experimenten, artificiële omgevingen en visies op de toekomst. Schrijver Mark von Schlegell leest in voice-over de laatste notities in het logboek van een vrouw die gevangen zit in een meedogenloze omgeving. De film staat stil bij de uitdaging die Biosphere 2 vandaag en in een nabije toekomst zou betekenen voor de relatie van de mensheid tot de natuur.

19:20
Gesprek met Adam Searle en Jonathon Turnbull

Sinds het uitbreken van de COVID-19-pandemie hebben dr. Adam Searle en Jonathon Turnbull samengewerkt met professor Jamie Lorimer en professor Bill Adams rond uiteenlopende projecten die nagaan hoe de relaties tussen mens en natuur tijdens de antropause zijn getransformeerd. Ze begonnen met een theoretische verkenning van de verhalen over de heropleving van de natuur in steden in lockdown, waarna ze empirisch onderzoek deden naar de rol van digitale technologieën en online natuurgroepen bij het vergemakkelijken van gemoedelijke relaties tussen mens en natuur, met name door de etnografie van de Self-Isolating Bird Club. Ze hebben ook uitgebreid veldwerk verricht over hoe de pandemie de relatie tussen de mens en plaatselijke groene ruimtes beïnvloed heeft.

20:00
Vertoning van Twenty One Percent, Ursula Biemann, 2016
18 min. / kleur / stereo
Courtesy of the artist

In deze beknopte historiek van atmosferische scheikunde duiken vliegende en denkende wezens op ten gevolge van hoge concentraties zuurstof in de lucht ontstaan door de bossen en de planten die de aarde bedekken. Midden in het zuurstofrijke woud manipuleert een futuristische performer een veelheid aan ingrediënten – mineralen, bosvruchten, vloeistoffen en substanties –, waaronder we sommige als menselijk voedsel herkennen, andere niet. In een reikwijdte van kosmos tot keuken voert de film een empirisch onderzoek naar het vermogen van scheikundige elementen.
De film belicht de materialiteit en de processen waarmee menselijke en andere organische lichamen in leven blijven en waarbij de relatie tot de subtiele, veelvoudige levende wereld wordt versterkt. Dat gebeurt in het volle besef van het feit dat het de scheikundige samenstelling van het universum is die de materialiteit op aarde bepaalt. Prutsen aan de chemische samenstelling van de atmosfeer heeft niet alleen een impact op het klimaat op aarde, het beïnvloedt rechtstreeks het denkvermogen dat de conceptie van de technologieën die de planetaire scheikunde heeft veranderd, mogelijk heeft gemaakt.
Twenty One Percent is een samenwerking met de Zwitserse performancekunstenaar Mo Diener.

20:20
Lezing door Jennifer Gabrys

In haar lezing behandelt Gabrys het thema ‘planetary’ en schetst ze het concept ‘being planetary as praxis’, het ethos van haar onderzoeksgroep

21:00
Open debat & drinks

Biografieën

Ursula Biemann is kunstenaar, auteur en videomaker. Haar artistieke werk is erg gericht op research en omvat veldwerk op afgelegen plaatsen, van Groenland tot het Amazonewoud, waar ze de klimaatverandering bestudeert en de ecologieën van olie, ijs, bossen en water. In haar veellagige films verweeft de kunstenaar weidse filmische landschappen met documentair beeldmateriaal, sf-poëzie en academische bevindingen om een verhaal te brengen over de veranderende realiteit van de planeet. In haar pluralistische praktijk grijpt Biemann terug op een brede waaier aan media, zoals experimentele video, interviews, tekst, performance, fotografie, cartografie, rekwisieten en materialen, die samenkomen in vormgegeven ruimtelijke installaties. Ze deed recent veldwerk in het Amazonewoud en in het noordpoolgebied, waar ze zich met de projecten Forest Law, Deep Weather, Subatlantic en Acoustic Ocean verdiept in de temporaliteit van klimaatsverandering en waarbij ze een aanvulling biedt op de huidige debatten over ecologie, de communicatie tussen verschillende soorten en het via video creëren van een wereld. De protagonist in die recente verhalen, en meer bepaald in haar laatste werk, Forest Mind, is de figuur van de inheemse wetenschapper, die voortkomt uit een gedeelde geschiedenis van kolonialisme en moderne wetenschap.

Jennifer Gabrys bekleedt de leerstoel Media, Cultuur en Milieu aan het departement Sociologie van de Universiteit van Cambridge. Ze leidt de onderzoeksgroep Planetary Praxis en is hoofdonderzoeker van het door de ERC gefinancierde project Smart Forests: Transforming Environments into Social-Political Technologies. Ze staat tevens aan het hoofd van Citizen Sense en AirKit, participatieve en praktijkgerichte onderzoeksprojecten, gesubsidieerd door de ERC, rond luchtvervuiling en burgerengagement. Ze schrijft over digitale technologieën, de omgeving en het sociale leven. Recent publiceerde ze onder meer How to Do Things with Sensors (2019) en Program Earth: Environmental Sensing Technology and the Making of a Computational Planet (2016). Haar laatste boek, Citizens of Worlds: Open-Air Toolkits for Environmental Struggle, is als open-access-publicatie-experiment vrij beschikbaar op Manifold. Ze is mederedacteur van de reeks korte monografieën Planetarities, uitgegeven door Goldsmiths Press. Haar werk is terug te vinden op planetarypraxis.org en jennifergabrys.net.

Ben Rivers is kunstenaar en experimenteel filmmaker en woont in Londen. Zijn werk als regisseur balanceert tussen documentaire en fictie. Rivers volgt en filmt regelmatig mensen die zich op de ene of andere manier afgesloten hebben van de maatschappij. Op basis van dat ruwe beeldmateriaal creëert Rivers zijdelingse verhalen waarin hij alternatieve bestaansvormen in marginale werelden bedenkt. Rivers grijpt dikwijls naar analoge media en ontwikkelt eigenhandig zijn 16mm-films, die de sporen tonen van de blootstelling aan de elementen en waarvan de materialiteit deel uitmaakt van het verhaal.

Adam Searle is milieu- en cultuurgeograaf en onderzoekt de verhoudingen tussen mensen, niet-mensen en technologieën. Zijn onderzoeksachtergrond ligt in de ecologische en milieuwetenschappen, maar hij raakte meer geïnteresseerd in waarom ecologen de vragen stelden die ze stelden dan in de productie van wetenschappelijke kennis zelf. Zijn onderzoek omvat trends in de takken van culturele en ecologische geografie, wetenschappelijke en technologische studies, en de verwante sociale wetenschappen en geesteswetenschappen. In 2021 was hij de medeoprichter van de onderzoeksgroep Digital Ecologies. Zijn werk verscheen in Dialogues in Human Geography, Cultural Anthropology en Geographical Journal. In het Journal of Environmental Media publiceerde hij samen met Jonathon Turnbull en Bill Adams over de politieke mogelijkheden van digitale ontmoetingen met gedigitaliseerd niet-menselijk leven. Recent schreef hij over de mogelijkheden van film als geografisch onderzoeksinstrument om een beter begrip te krijgen van het leven en de ruimte van dieren in de stad.

Jonathon Turnbull is milieu- en cultuurgeograaf aan de Universiteit van Cambridge. Zijn doctoraatsonderzoek spitst zich toe op de terugkeer van de natuur in de nucleaire exclusiezone van Tsjernobyl in Oekraïne, waar hij de voorbije twee jaar samen met wetenschappers uiteenlopende aspecten van de ecologie van de zone heeft bestudeerd, in het bijzonder honden en wolven. Jonny is medeoprichter van de onderzoeksgroep Digital Ecologies en verrichtte ook onderzoek naar de geografie van runderen, bovenmenselijke films, COVID-19 en de natuur, en een waaier aan gedigitaliseerde relaties tussen mens en dier.